 |
 |
Sterven en de dood
‘Ik zie zo op tegen de dag, ik ben moe maar ik kan niet slapen.’ Het is vier uur s’ nachts, ik ben net aan mijn dienst bij de Luisterlijn begonnen wanneer de telefoon gaat. De vrouw vertelt dat haar man ongeneeslijk ziek is. Ik laat haar vooral vertellen, nu en dan stel ik een vraag. ‘Mijn man heeft nu dagelijks zorg nodig. We hebben thuiszorg, maar er komt veel op mij neer. De zorg voor onze zoon gaat ook door. Het huishouden, medicijnen halen, rekeningen betalen. Ik doe het met liefde maar soms wil ik dat het allemaal voorbij is. Maar dat mag ik toch niet denken? Ik houd van mijn man.’ Ik kan niet meer doen dan luisteren naar haar verdriet.
Dit gesprek is fictief maar geïnspireerd op de praktijk.
Emoties spelen een grote rol als je geconfronteerd wordt met het einde van het leven. Wanneer je te horen krijgt dat je niet meer beter wordt en dat je niet meer lang hebt te leven, reageert ieder op zijn eigen manier. De een is vooral boos, de ander is verdoofd en de boodschap dringt niet door. Wat voor iedereen geldt is dat de verwerking van zo’n schokkend nieuws in etappes verloopt. Je voelt je machteloos, bang voor wat komen gaat: pijn wellicht, afhankelijkheid en afscheid. Wat wil je met de tijd doen die je nog rest? Hoe wil je dat je begrafenis of crematie er uit ziet? Zou er iets na de dood zijn? Het is goed om er over te praten.
Misschien heb je geen ongeneeslijke ziekte maar ben je wel veel bezig met je eigen dood. Het is goed om na te denken wat jouw wensen zijn rond je eigen overlijden. Maar denken aan de dood kan ook een obsessie worden. Misschien ben je bang voor de dood en houdt dit je veel bezig.
Wanneer een dierbare uit je omgeving ziek is, op sterven ligt wil je graag helpen maar je weet niet precies wat je kunt doen. Je weet niet wat er gaat gebeuren, waar de stervende behoefte aan heeft, kortom: je voelt je onzeker. Je bent bang iets verkeerd te zeggen of te doen. Ook naasten voelen zich machteloos, zijn vaak bang voor de dood van een geliefde en de tijd daarna. Daarnaast zijn zij praktisch en emotioneel veel bezig met de stervende waardoor het dagelijks leven veranderd. Het is fijn om iemand te hebben, waar je met jouw gevoelens van machteloosheid terecht kunt en waar je op terug kunt vallen. Het sterven van iemand kan vrienden en familie dicht bij elkaar brengen. Het kan ook anders zijn, ruzie en onbegrip tussen familieleden. En kan je echt bij iemand terecht die met hetzelfde verdriet worstelt? Hoe dan ook, iemand die er buiten staat kan dingen duidelijker zien en daardoor helpen met het nemen van beslissingen. Lees meer bij rouw en verlies.
Bron: o.a. www.doodgewoonbespreekbaar.nl
Palliatieve zorg
www.palliatievezorg.nl
Website met informatie over zorg in de laatste levensfase.
www.agora.nl
Website van Agora, het landelijk ondersteuningspunt palliatieve zorg.
www.geestelijkeverzorging.nl/thuis
Mensen met levensvragen kunnen het landelijk telefoonnummer 085 – 004 3063 bellen om gesprekken thuis aan te vragen met een geestelijk verzorger. Voor 50-plussers, mensen met een ongeneeslijke ziekte en hun naasten en voor kinderen t/m 18 jaar in de palliatieve fase en hun naasten worden een aantal gesprekken vergoed via het Centrum voor Levensvragen.
www.netwerkpalliatievezorg.nl
Palliatieve zorg vinden in de buurt.
De dood bespreekbaar
www.overdedood.nl
Op deze website kan men lezen, nadenken, oefeningen doen en vragen beantwoorden over de (eigen) dood en daarna. Zo maakt de website de dood bespreekbaar.
Uitvaart en nalatenschap
www.nabestaandenplanner.nl
Advies en begeleiding rondom het vastleggen, plannen en afwikkelen van de nalatenschap.
www.landelijksteunpuntrouw.nl
Professionele begeleiding voor mensen die een ingrijpend verlies hebben meegemaakt.
www.uitvaartinformatiehulplijn.nl
Informatienummer voor elke denkbare vraag over alles wat te maken heeft met overlijden, uitvaart en nazorg: 0800 – 44 44 000 (gratis)
www.doodeenvoudig.nl
Informatie, producten en diensten om zelf vorm en inhoud te kunnen geven aan een persoonlijke uitvaart.
www.uitvaartinfotheek.nl
Linkenportal en informatie over uitvaart