Vandaag is het Self Injury Awareness Day, een dag waarop wereldwijd aandacht wordt gevraagd voor zelfbeschadiging. Zelfbeschadiging is een groeiend probleem, zeggen hulpverleners. Exacte cijfers zijn er niet. Wel staat vast dat de Luisterlijn in 2018 meer gesprekken heeft gevoerd over zelfbeschadiging. Deze cijfers tonen aan dat het niet altijd gemakkelijk is om een gesprek met ouders, familie of omgeving aan te gaan over dit zo moeilijke onderwerp.
Mensen die zichzelf beschadigen worstelen vaak in alle eenzaamheid met ondraagbare gevoelens en gedachten. De enige manier om hiermee om te gaan, is door zichzelf te verwonden. Bijvoorbeeld door zichzelf te krassen, snijden, branden, slaan of door het innemen van schadelijke stoffen. Daarbij dient de lichamelijke pijn de veel ergere psychische pijn te overstemmen. Vaak wordt hier niet over gepraat in de omgeving uit schaamte of de angst voor afwijzing.
Praten over zelfbeschadiging is niet makkelijk
Dat merken ook de vrijwilligers bij de Luisterlijn. Zij voerden in 2018 maar liefst 2.500 gesprekken over zelfbeschadiging. Dat is meer dan in 2017. Opvallend is dat de helft van de bellers, mailers en chatters jonger is dan 30 jaar. Monique Bijsterveld, directeur-bestuurder bij de Luisterlijn, schrijft de toename van het aantal gesprekken vooral toe aan het feit dat steeds meer mensen bekend zijn met de Luisterlijn. Daarbij helpen de anonimiteit en 24/7-bereikbaarheid om het zwijgen te doorbreken. “Erover praten helpt, daarom is het zo goed als mensen op de hoogte zijn van ons bestaan”, aldus Monique.
Luister naar psychische pijn
Dat een luisterend oor of een gesprek kan helpen, blijkt wel uit het verhaal van Lois (gefingeerde naam). Zij maakt wel eens gebruik van de Luisterlijn. Bijvoorbeeld bij angstaanvallen die ’s nachts opkomen. ‘’Het begint met een onrustig gevoel. Als ik daar niets aan kan doen, ga ik hyperventileren, krijg ik druk op mijn borst en is het een warboel ik mijn hoofd. Ik kan niet meer normaal denken en er ontstaat paniek.’’ Zichzelf pijn doen was een van de manieren om weer grip op haar angst te krijgen. Lois: ‘’Het is fijn om naast mijn professionele hulp ook dag en nacht terecht te kunnen bij de vrijwilligers van de hulplijn. Ze schrikken nergens van en hebben begrip voor mijn verhaal.’’
Maak het bespreekbaar en luister
Vrijwilliger Henk licht toe: “Juist het besef dat je er niet alleen voor staat, helpt. Er is altijd iemand om je verhaal aan te vertellen. Het isolement van taboe en schaamte wordt doorbroken en je voelt je gesteund om weerstand te bieden aan de dwang. Zelfbeschadiging is veelal het gevolg van een psychische stoornis. De meeste mensen die zichzelf beschadigen hebben dan psychische hulp nodig. Wanneer deze hulp ontbreekt, maken we dit bespreekbaar.”
Over de Luisterlijn
De Luisterlijn is dag en nacht beschikbaar voor een vertrouwelijk gesprek, per telefoon, chat en mail.
Door te luisteren helpen de 1500 vrijwilligers mensen om zorgen, pijn en verdriet (even) het hoofd te bieden. Met jaarlijks bijna 500.000 oproepen is de Luisterlijn al 60 jaar de grootste organisatie in Nederland die met goed opgeleide vrijwilligers emotionele steun op afstand biedt. Behoefte aan een luisterend oor? Bel naar 0900-0767 of chat of mail via www.deluisterlijn.nl.
